از کجا بفهمیم سیستم ایمنی بدن خوب کار میکنه؟
سیستم ایمنی بدن متشکل از سلول های ایمنی است که اغلب در خون جریان دارند. این سیستم نقش محاظت ما را در برابر انواع میکروب ها از جمله ویروس ها، باکتری ها و قارچ ها به عهده دارد. علاوه بر این سلول ها گروهی از باکتری های مفید هستند که به اسم میکروبیوم یا فلور نرمال نامیده می شوند. این باکتری های مفید در بدن هر فرد منحصر به فرد می باشد و با توجه به محیط زندگی و شرایط غذایی منحصر به فرد می باشد. همه ی این سلول ها و باکتری های به اصطلاح مفید سیستم ایمنی بدن را ما را تشکیل می دهند. فلور های نرمال می توانند ما را از ابتلا به عفونت های شدید هم محافظت کنند. به همین دلیل هست که مصرف بی رویه و خودسرانه آنتی بیوتیک ها شدیدا ممنوع است. چون آنتی بیوتیک ها علاوه بر از بین بردن باکتری های مضر،باکتری های مفید بدن هم نابود میکنند.
آنچه در این مطلب میخوانید
1-تقویت سیستم ایمنی به چه معناست؟
2-از کجا بفهمیم سیستم ایمنی ما خوب کار می کنه؟
3-راه های تقویت سیستم ایمنی
تقویت سیستم ایمنی بدن
تقویت ایمنی بدن مساله ای است که در دوران کرونا ذهن افراد زیادی را درگیر خود کرده است. اما باید توجه کنیم که سیستم ایمنی بدن مثل عضله ای نیست که شما بتوانید با ورزش کردن آن را تقویت کنید؛ در واقع فاکتور هایی هستند که نبود آن ها باعث کاهش قدرت ایمنی بدن می شود. پس اگر بدانیم چه چیزهایی برای مقابله بدن با میکروب های بیماری زا لازم هست تا حدودی می توانیم از افت قدرت سیستم ایمنی جلوگیری کنیم و یا به اصطلاح عامیانه آن را تقویت کنیم. در انتهای این مقاله مواردی که به کمک سیسم ایمنی میایند و عملکرد آن را بهبود می بخشند را توضیح می دهیم.
از کجا بفهمیم سیستم ایمنی مون خوب کار میکنه؟
دغدغه ی مشترک این روز های اغلب مردم در سراسر جهان اینه که بدونند آیا سیستم ایمنی بدنشون خوب کار میکنه تا مقاومت لازم را دربرابر ویروس کرونا داشته باشند. برای پی بردن به جواب این سوال تست به خصوصی وجود ندارد. باید به چند نکته برای پی بردن به جواب از خودمون بپرسیم.
سوال: حال شما چطور است؟ اگر در کل حال روحی و جسمی مساعدی دارید به احتمال زیاد سیستم ایمنی شما خوب است و در شرایط مساعدی قرار دارید ولی اگر مدام حالتون بد هست و احساس درد در ناحیه ی سینوس های خود دارید و توالی زمانی بین دو سرما خوردگی و یا مریضی و تب بدن کم باشه سیستم ایمنی ضعیفی دارید و باید بیشتر مراقب باشید. مثلا اگر در طول یک ماه 2 بار مریض می شید نشان دهنده ی مشکل در سیستم ایمنی است و بهتره که با یک متخصص داخلی مشورت کنید.
آزمایش های ابتدایی برای تشخیص سیستم ایمنی بدن
یکی از آزمایش های ابتدایی برای تشخیص سطح ایمنی بدن آزمایش CBC یا همان آزمایش خون است. در خون سلول هایی به نام گلبول های سفید خون هستند که نقش محافظت از ما را در برابر عفونت ها (ویروس آنفولانزا، ویروس کرونا، سرما خوردگی) را دارند که با نام اختصاری (WBC (white Blood Cell در برگه های آزمایش وجود دارد. تعداد این سلول ها بسیار مهم هستند و در حالت نرمال در بزرگسالان باید بین 4 تا 10 باشد، البته تعداد نرمال گلبول های سفید بسته به شرایط فرد مثل سن می تواند متفاوت باشد. اگر تعداد این سلول ها بین 10 تا 12 باشد به احتمال زیاد عفونتی در بدن وارد شده است و بدن در حال مقابله با آن است و اگر زیر 4 باشد به اصطلاح پزشکی لکوپنی یا کمبود گلبول سفید گفته می شود که نماینگر اونه که بیماری در بدن وجود داره که سیستم ایمنی را سرکوب کرده است و یا دچار ضعف ایمنی هستید.
مطالب مرتبط: همه چیز درباره کرونا
تست تشخیص سطح ایمونوگلوبولین
آزمایش تخصصصی دیگری که ممکن است طبق درخواست پزشک برای تشخیص عملکرد سیستم ایمنی بدن انجام بشه تست تشخیص سطح ایمونوگلوبولین خون است. ایمونوگلوبین ها سلول های اختصاصی ایمنی هستند که نقش بسیار مهمی در سیستم ایمنی بدن در مقابله با میکروب های بیماری زا دارند. گاهی افراد به صورت مادرزادی ممکن است دچار کمبود این سلول ها باشند.
راه های تقویت سیستم ایمنی
همان طور که در بالا اشاره کردیم سیستم ایمنی بدن به گونه ای نیست که مثل ماهیچه های بدن با ورزش کردن آن را قوی کنیم. اگر مواردی را که باعث کاهش سیستم ایمنی می شوند را بدانیم و رعایت کنیم کلی از مسیر را طی کرده ایم؛ از طرفی فاکتور هایی هستند که بدن باید داشته باشد تا سیستم ایمنی بدن بتواند با بیشترین توان در مقابل عوامل بیگانه مقابله کند.
مواردی که باید رعایت کنیم:
1- تقویت فلور های نرمال که در اول مقاله توضیح دادیم
با تغذیه ی سالم و عدم مصرف بی رویه فست فود این اتفاق می افتد. همچنین میتوان از پروبیوتیک ها که حاوی باکتری های مفید هستند استفاده کرد. دو نوع باکتری مفید که استفاده از آن ها به شکل رایج درآمده است الف) لاکتوباسیلوس که در ماست های پروبیوتیک وجود دارد ب) بیفیدو باکتریا که یک پروبیوتیک خیلی خوب هست که در مواد غذایی همچون پنیر و زیتون وجود دارد.
2-مصرف ویتامین ها
مقدار مشخصی از ویتامین ها برای عملکرد مناسب سیستم ایمنی لازم است و کمبود آن ها باعث ضعف در سیستم می شود. ولی این بدین معنا نیست که باید بی رویه این ویتامین ها را مصرف کنیم. مقادیر نرمال انواع ویتامین ها کمک کننده هستند ولی مصرف بی رویه آن ها نه تنها کمکی نمی کنند بلکه آسیب زا هستند و حتی میتوانند مسمومیت ایجاد کنند. تغذیه مناسب خود به تنهایی منبع مهمی برای دریافت ویتامین های مورد نیاز بدن می باشد.
مهم ترین ویتامینی که در تحقیقات مشخص شده است برای سیستم ایمنی بدن از واجب واجبات است ویتامین دی است. بار ها طی تحقیقات بالینی اثبات شده است کسانی که دچار کمبود این ویتامین هستند در ریسک بالاتری از ابتلا به انواع عفونت ها مخصوصا کرونا هستند.از طرفی تشخیص کمبود این ویتامین کار بسیار راحتی و با یک آزمایش خون ساده مشخص می شود. پس حتما چکاب ویتامین دی را در اولویت های خود قرار دهید. منابع ویتامین D مواد غذایی مثل شیر، ماست،ماهی،جگر و قارچ و در آخر از مکمل ها هستند. ویتامین A طی تحقیقات زیادی ثابت شده که بسیار کمک کننده به سیستم ایمنی بدن است. البته خوشبختانه کمبود این ویتامین خیلی نادر است. منابع دریافتی این ویتامبن لبنیات و هویج می باشد.ویتامین E خاصیت ضد التهابی داره که در اغلب مواد غذایی مصرفی هست و نیازی به مصرف بیشتر آن نیست.
3-ورزش
ورزش و داشتن فعالیت بدنی مرتب تاثیر خیلی زیادی در سیستم ایمنی بدن ما دارد. نیازی به انجامورزش های سخت و طاقت فرسا نیست که فقط باعث می شوند بعد از مدتی از ورزش کردن خسته شویم. پیاده روی طناب زدن که با افزایش ضربان قلب و عرق کردن همراه باشه نقش خیلی خفنی میتونه در سلامتی بدنمون داشته باشه. تحقیقات ثابت کرده که ورزش باعث
کاهش التهاب خون،
کاهش سطح crp خون (پروتئین فاز حاد)،
بهبود در جریان خون و جریان لنفاوی بدن
کاهش ریسک ابتلا به سرطان و بیماری قلبی از جمله سکته می شود.
4-کاهش استرس
استرس مساله ای است که جوامع پیشرفته خیلی به آن دچار شده است. استرس مثل سم برای سیستم ایمنی بدن عمل می کند. به ویژه حال حاضر که خیلی افراد با استرس و نگرانی از مبتلا شدن به ویروس کرونا به سر می برند. عوامل استرس زا را از خودتون دور کنید از دنبال کردن مداوم اخبار پرهیز کنید. استرس در بدن باعث افزایش سطح هورمون کورتیزل می شود. این هورمون پروتئین های بدن از جمله پادتن ها را از بین می برد؛ در نتیجه در پی افزایش این هورمون قدرت سیستم ایمنی بدن کاهش پیدا میکند. درنتیجه یکی از راه های تقویت سیستم ایمنی ریلکس شدن نداشتن استرس و شاد بودن است.
روش های کاهش استرس
الف) مدیتیشن
ب) استراحت کافی به ویژه خواب حداقل 6 ساعت شب
پ)با گوشی خود قبل رفتن به رخت خواب خداحافظی کنید
